تفاوت سمت پنهان و پیدای ماه در چیست؟
به گزارش فیکس سرور محققان به تازگی اظهار کرده اند سمت پنهان ماه بسیار متفاوت تر از سمت پیدای ماه به نظر می آید و تفاوت بین این دو سمت ماه امکان دارد به یک برخورد عظیم باستانی ارتباط داشته باشد.
به گزارش فیکس سرور به نقل از ایسنا و به نقل از تی ای، سمت پنهان ماه بسیار متفاوت تر از سمت پیدای ماه به نظر می آید. سمت پیدای ماه متشکل از دریاوارها است و این در شرایطی است که سمت پنهان ماه عملا فاقد دریاوارهای در مقیاس بزرگ است. دریاوار(maria) نامی است که به گروهی از پهنه هایی تیره رنگ سطح کره ماه داده شده است. مجموعه این پهنه ها آبگیروارهای ماه نامیده می شود.
علت تفاوت این دو سمت ماه چیست؟
نتایج یک تحقیق جدید امکان دارد توضیح خوبی برای این سوال عرضه کرده باشد. به قول محققان، این امر امکان دارد در ارتباط با یک برخورد غول پیکر که میلیاردها سال پیش در نزدیکی قطب جنوبی ماه رخ داده، باشد.
یافته های این مطالعه نشان داده است این برخورد که حوضه عظیم قطب جنوب – آیتکن(SPA) ماه را ایجاد کرده، باید یک توده گرمایی عظیم بوجود آورده باشد و آن توده که متشکل از مجموعه ای از عناصر کمیاب زمین و مولد گرما بوده، در داخل ماه انتشار یافته باشد.
دانشمندان فکر می کنند که غلظت عناصر این گرما امکان دارد به پدیده آتشفشان خیزی که در نزدیکی دشت های آتشفشانی ایجاد شده، منجر شده باشد. آتشفشان خیزی(Volcanism) به پدیده فوران سنگ های مذاب(ماگما) بر روی سطح زمین، سیاره ها یا ماه گفته می شود که طی آن گدازه، سنگ های آذرآواری و گازهای آتشفشانی از طریق شکافی که مجرای آتشفشان نامیده می شود، به بیرون پرتاب می گردد. فرآیند آتشفشان خیزی شامل همه پدیده های تولید ماگما در پوسته یا گوشته زمین و بالا آمدن آن در پوسته و تشکیل سنگ آتشفشانی و آثار و نتایج ناشی از آن می شود.
دکتر "مت جونز"(Matt Jones) نویسنده اصلی این مطالعه از دانشگاه براون اظهار داشت: ما می دانیم که برخوردهای بزرگی مانند آنچه که حوضه غول پیکر قطب جنوب-آیتکن را تشکیل داد، گرمای زیادی بوجود آورده است. حال سوال ما این است که چگونه آن گرما بر دینامیک داخلی ماه تأثیر گذاشته است. ما نشان دادیم که تحت هر شرایط قابل قبولی در زمان تشکیل حوضه غول پیکر قطب جنوب-آیتکن، این حوضه عناصر تولیدکننده گرما را در سمت پیدای ماه متمرکز کرده است. ما انتظار داریم که این امر به ذوب گوشته که جریان های گدازه ای روی سطح ماه را بوجود آورده است، کمک نماید.
سمت پیدای ماه، خانه "Procellarum KREEP terrane" یا " PKT" است.PKT، مجموعه ای از موادی مانند پتاسیم(K)، عناصر خاکی کمیاب(REE)، فسفر(P)، همراه با عناصر مولد گرما مانند توریم است. به نظر می آید KREEP(یک ناهنجاری ترکیبی) در اطراف اقیانوس طوفان ها که بزرگترین دشت آتشفشانی در سمت پیدای ماه است، متمرکز شده باشد اما گویا در نقاط مختلف روی ماه هم پراکنده است.
به قول دانشمندان، امکان دارد ارتباطی بین PKT و جریان های گدازه سمت پیدای ماه وجود داشته باشد. با این وجود، هنوز معلوم نیست که چرا آن مجموعه از عناصر در قسمت پیدای ماه متمرکز شده اند.
دانشمندان با استفاده از شبیه سازی های کامپیوتری نشان دادند که چگونه گرمای ساخته شده بوسیله ی یک برخورد غول پیکر الگوهای همرفت در داخل ماه را تغییر می دهد و چگونه این امر امکان دارد سبب انتشار مجدد مواد KREEP در گوشته ماه شود. دانشمندان نشان دادند که گرمایش گسترده گوشته حاصل از برخورد حوضه قطب جنوب – آیتکن، می تواند تشکیل این ماده با عمر طولانی را تسریع کند.
این مدل نشان داده است که ماده KREEP می تواند مانند یک موج سوار، بر توده گرمای ناشی از ناحیه ضربه حوضه قطب جنوب – آیتکن سوار شود. همانطور که توده گرما در زیر پوسته ماه پخش شده است، مواد در نهایت به منطقه ای نزدیک ماه منتقل شده اند.
دانشمندان خاطرنشان کردند: این مطالعه توضیحی معتبر برای یکی از ماندگارترین اسرار ماه عرضه می دهد چونکه چگونگی تشکیل PKT مسلما مهم ترین سوال باز در علم قمری است و برخورد حوضه قطب جنوب-آیتکن یکی از مهم ترین رویدادها در تاریخ قمری است. ما در این مطالعه به بررسی هر دو مبحث پرداخته ایم و فکر می کنم نتایج کار ما هم اعجاب انگیز بوده است.
این مطلب را می پسندید؟
(0)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب