به بهانه آغاز هفته جهانی فضا؛
کرونا زمینیان را فضایی تر کرد
فیکس سرور: امسال دومین سالی است که به سبب پاندمی کرونا، برنامه های هفته جهانی فضا بصورت مجازی برگزار می گردد و این ویروس نه فقط رویدادهای علمی بلکه بیشتر شئون زندگی زمینیان را متحول کرده است و شاید دیگر زمان آن رسیده است که زندگی بر روی زمین را با کاربردهای بیشتر فناوری های فضایی در زمین تجربه نماییم.
به گزارش ایسنا، در ۴ اکتبر ۱۹۵۷، اولین ماهواره زمینی با نام "اسپوتنیک ۱" راهی فضا شد و راه را برای اکتشافات فضایی باز کرد. بعدا، ایالات متحده امریکا با اکسپلورر خود به این مهم دست یافت و حدود ۱۲ سال پس از نخستین پرتاب، نخستین انسان توانست توسط همین کشور به فضا راه یابد. این پیشرفت های علمی سبب شد که معاهدات مختلفی در ارتباط با فضا منعقد شود که یکی از آنها، اصول حقوقی حاکم بر فضای ماورای جو و کرات آسمانی است تا اصولی که در این رابطه وجود دارد را به روشنی بیان کند.
بر این اساس در ۶ دسامبر سال ۱۹۹۹، مجمع عمومی سازمان ملل قطعنامه ای را تصویب کرد که به سبب آن، چهارم تا دهم اکتبر هر سال (۱۳ تا ۱۹ مهر) بعنوان هفته جهانی فضا برگزیده شد. هدف این نامگذاری ترویج و توسعه دانش فضایی و آشنا کردن مردم با نقش فناوری فضایی در زندگی انسان ها روی زمین اعلام گردید.
بر این اساس هفته جهانی فضا یکی از بزرگترین رویدادهای سالانه فضایی در جهان است که در مورد کارهای فضایی به عموم مردم آموزش می دهد که آسمان بی مرز بهترین مکان برای همکاریهای بین المللی در امتداد نجات کره زمین است، به همین دلیل است که انجمن هفته جهانی فضا هر سال با هماهنگی با دفتر امور فضایی ملل متحد موضوع واحدی را برای هفته جهانی فضایی انتخاب می کند تا تاثیرگذاری این هفته روی عموم مردم بیشتر شود.
امسال نیز مطابق هر ساله شعاری برای هفته جهانی فضا از طرف انجمن هفته جهانی فضا انتخاب و اطلاع رسانی شده است. شعار امسال عبارت است از "زنان در فضا".
سازمان فضایی ایران نیز با برگزاری جلسات گوناگون کارشناسی و مشورتی نسبت به نامگذاری و تعیین محورهای اصلی برای برگزاری رویدادهای مختلف در سراسر کشور اقدام نموده است و اسامی روزهای این هفته به این شرح است:
دوشنبه ۱۲ مهرماه، زنان در صنعت فضایی
سه شنبه ۱۳ مهرماه، مشاهده زمین از آسمان
چهارشنبه ۱۴ مهرماه، کارآفرینی و اشتغال در زمینه فضایی
پنجشنبه ۱۵ مهرماه، نجوم و اکتشافات فضایی، علم و هنر
جمعه ۱۶ مهرماه، اقامتگاه های آینده و گردشگری فضایی
شنبه ۱۷ مهرماه، حقوق نوین فضایی
یکشنبه ۱۸ مهرماه، منظومه های ماهواره ای، پیوند فناوری ها و نسل چهارم فضا
"نقش زنان در توسعه فناوری فضایی"، "نقش فناوری فضایی در افزایش رفاه اجتماعی"، "ایده پردازی"، "تیم سازی و راه اندازی کسب وکار فضاپایه"، "معرفی زنان موفق در زمینه فضایی"، "خدمات متقابل نجوم و فناوری فضایی"، "نقش رصدگران آماتور در توسعه علم نجوم"، "بررسی تحولات نوین در عرصه فضایی"، "حقوق و دیپلماسی فضایی"، "منظومه های ماهواره ای و ارتباطات" همچون محورهای برگزاری رویدادهای هفته جهانی فضا اعلام شده است.
سهم ناچیز زنان از اشتغال
طبق آمارهای انتشار یافته از طرف مرکز آمار ایران، در سال ۹۹ سهم جمعیت بیکار فارغ التحصیل آموزش عالی از کل بیکاران، ۳۸.۹ درصد بوده است که سهم زنان در این بین با افزایش ۲.۹ درصدی به ۷۰.۴ درصد رسیده است.
این در حالیست که امروزه اقتصاد فضایی بعنوان اقتصاد نوظهور سهم خودرا پر رنگ کرده است، به شکلی که کشورهای مختلف با برنامه ریزی در اقتصاد فضا توانسته اند به رشد اقتصادی برسند. بر این اساس یکی از برنامه های سازمان فضایی حضور پر رنگ کشور در اقتصاد فضا پایه و رشد کسب و کارهای مناسب با این حوزه است.
قرار گرفتن ایران جزو ۹ کشور اول دنیا به چرخه کامل فضایی و پرتاب ماهواره های بومی به مدار یکی از با اهمیت ترین مزیت های کشور است که بتوانیم در سایه برنامه ریزی، به اقتصاد فضا پا بگذاریم.
در این راستا برنامه ۱۰ ساله دوم فضایی به دنبال قرار دادن ماهواره های تجاری در مدار است که بگفته دکتر مرتضی براری، رئیس سازمان فضایی ایران بمنظور کمک و پشتیبانی از شرکت های دانش بنیان از ظرفیت های صندوق توسعه ملی و منابع دولتی استفاده حداکثری خواهد شد.
آزادسازی فعالیت ها همچون دیگر اولویت های این سازمان است که دراین زمینه بسته حمایتی برای مشارکت حداکثری بخش خصوصی در صنعت فضایی تدوین شده است.
در سال ۹۸ نیز پروانه فعالیت نخستین اپراتور ماهواره های مخابراتی اعطا شد و این نخستین گام برای حضور بیشتر بخش خصوصی و خصوصاً حضور بیشتر زنان در عرصه فضایی است.
باتوجه به مصوبه های ۲۶۲ و ۲۷۹ کمیسیون تنظیم مقررات ارتباطات با عنوان "سیاست ها و کلیات حاکم بر صدور پروانه اپراتور ماهواره ای" و "اصول حاکم بر پروانه فعالیت اپراتور ماهواره مخابراتی" امکان ارائه خدمات حوزه ارتباطات ماهواره ای از طرف بخش خصوصی در زمینه فضائی (Space Segment) فراهم گشته است.
امکان ارائه خدمات ماهواره ای در زمینه زمینی (Ground Segment) از حدود ۱۵ سال پیش در قالب اعطای پروانه SAP و Gmpcs برای بخش خصوصی فراهم شده بود و در پی مصوبات اخیر این کمیسیون، هم اکنون متقاضیان واجد شرایط تخصصی، فنی و مالی لازم در بخش خصوصی می توانند مطابق با مقررات تعیین شده در مصوبات، در زمینه ساخت و استقرار ماهواره در مدارهای ماهواره ای اقدام نمایند.
با اعطای این پروانه بخش خصوصی می تواند امکان ارتباطات باند پهن برای کاربران را بصورت آنی فراهم آورد.
کاربردهای فضا در رفاه اجتماعی
برمبنای آمارهای جهانی زنجیره ارزش صنعت فضایی در سال ۲۰۱۸ میلادی ۳۵۰ میلیارد دلار گردش مالی داشته است که از این رقم تنها ۳ درصد مربوط به صنایع بالادست یعنی ساخت و پرتاب ماهواره بوده و ۹۷ درصد آن در بخش صنایع پایین دستی فضا شامل ارائه خدمات و محصولات ماهواره ای هزینه شده است.
اولویت های توسعه کسب وکار فضاپایه شامل حوزه های "کشاورزی و بیمه"، "نیرو، انرژی های تجدید پذیر و مدیریت منابع آبی"، "خدمات شهری و روستایی"، "صنایع نفت و گاز" و "سرریز" فناوری است که ۲۰ درصد از شرکت های به وجود آمده در زمینه کسب و کارهای فضا پایه استارتاپ، ۶۴ درصد دانش بنیان و ۱۶ درصد غیر دانش بنیان هستند.
این شرکتها در زمینه های "خدمات ناوبری ماهواره ای"، "خدمات مخابراتی ماهواره ای"، "خدمات سنجش از دور"، "تجهیزات مخابراتی"، "تجهیزات کنترلی"، "تجهیزات و قطعات الکترونیکی" و "نرم افزارها و شبیه سازها" فعال می باشند.
عدم آشنایی به فنون بازاریابی و تجاری سازی، عدم ثبات تیم های دانشجویی و عدم تمایل سرمایه گذاران بخش خصوصی همچون چالش های توسعه کسب و کارهای فضا پایه بشمار می رود و این در حالیست که پژوهشگران این حوزه معتقدند به سبب توسعه استفاده از گوشیهای هوشمند و دانش فضایی در عموم مردم می توان انتظار داشت که با توسعه زیر ساخت ها کسب و کارهای فضا پایه در کشور رونق بگیرد، هر چند که امروزه تعدادی از دستاوردهای شرکت های دانش بنیان در زمینه فضا را در زندگی روزمره استفاده می نماییم.
قسمتی از کاربردهای فناوری فضایی در اینفوگرافی ذیل نشان داده شده است:
سال جهانی امسال همانند مراسم هفته جهانی سال قبل تحت تاثیر کرونا قرار دارد و بنا بر این هفته جهانی فضا نیز متفاوت تر از سالهای قبل برگزار می گردد و بیشتر رویدادهای هفته جهانی در این راستا بصورت مجازی انجام خواهد شد. شاید هم مجازی شدن وقایع فضایی خبر خوبی برای مشارکت بیشتر مردم باشد؛ همان اتفاقی که برای خیلی از حوزه ها رخ داده و استفاده بیشتر از فضا و ماهواره شکل پر رنگ تری به خود گرفته است.
این همان اتفاقی است که در ایران نیز تمرکز بر آن بیشتر شده است، به شکلی که توسعه آموزش های مجازی که تا سالهای قبل محل مناقشه زیادی میان مخالفان و موافقان بوده است، امروزه تبدیل به یک ضرورت شده است. ارائه خدمات الکترونیکی با همه کاستی هایی که داشت، امروزه به یک خواست جمعی مبدل شده و همه امور بوسیله درگاه ها و سامانه های الکترونیکی انجام می شود.
این مطلب را می پسندید؟
(0)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب